Stefan Dušan (rođen 1308, vladao 1331—1355) je bio srpski srednjovekovni vladar, prvi srpski car i deveti vladar iz dinastije Nemanjića. Bio je sin Stefana Dečanskog i otac poslednjeg vladara iz dinastije Nemanjića, Stefana Uroša V, poznatog još i kao Uroš Nejaki.
Kao dečak je zajedno sa svojim oslepljenim ocem, majkom i starijim bratom Dušicom izgnan u Carigrad, najverovatnije 1314. godine. To je bila kazna za mladog kralja Stefana Dečanskog, koji se pobunio protiv oca i pokušao da mu otme vlast, ali ga je kralj Milutin pobedio, oslepeo i poslao ga zajedno sa njegovom porodicom u vizantijsku prestonicu Carigrad. Početkom 1317. ili 1318. godine Stefanu Dečanskom je bilo dozvoljeno da se vrati u kraljevinu Srbiju. Mladi Dušan je ostao na dvoru svog dede Milutina, najverovatnije kao talac. 1321. godine, kralj Milutin umire, a posle godinu dana borbe za vlast — na srpski presto dolazi kralj Stefan, Dušanov otac, kome se iznenada povratio vid. Tom prilikom je Dušan proglašen za naslednika prestola i dodeljena mu je na upravu Zeta.
Pored osvajačke značajna je i njegova zakonodavna delatnost. Najznačajniji spomenik ove delatnosti je Dušanov zakonik koji je rešavao pravnu problematiku nastalu u novim uslovima Srpskog carstva i koji se dobrom delom oslanja na vizantijsko pravo uz strogo poštovanje starijih zakonskih akata. Stefan Dušan je bio i ktitor. Završio je zadužbinu svoga oca manastir Dečane a najznačajnija njegova zadužbina gde je bio i njegov grob bio je manastir Svetih Arhangela kod Prizrena.
Krunisanje za cara
Imao je titulu kralja od 1331. do 1346. godine, a zatim je postao i prvi krunisani car srpske države, kada ga je na Vaskrs 16. aprila 1346. godine krunisao prvi srpski patrijarh Joanikije II. Dušan je vladao nad novonastalim Srpskim carstvom više od 9 godina do svoje smrti 20. decembra 1355. godine. Car Dušan je opisan kao energičan vladar, jakog karaktera i temperamenta, zato se često u izvorima i literaturi javlja i pod imenom „Dušan Silni”
Car Dušan pre svog krunisanja za cara, učinio mnogo da srpska drzava dobije patrijašiju i svog legitimnog patrijaha.U Skoplju na Cveti 9 aprila 1346 godine, izabran je prvi patrijah srpski Joanikije drugi.